Uygulandığı yüzeye yapışarak yüzeyi atmosferik, mekanik ve kimyasal etkilerden koruyan ve yüzeye estetik bir görünüm kazandıran kaplama malzemesidir. Alt yüzeyi göstermesine göre boya ve vernik olarak ikiye ayrılır.
Boyalar yüzeyin doğal görünümünü gizleyen – örten karışımlardır.
Belirli prensipler dahilinde formüle edilir ve içeriğinde beş temel bileşen bulunur.
Çözücü > Binder (Bağlayıcı) >Pigment > Dolgu Maddesi > Katkı Maddeler.
Küflü yüzeylere direkt uygulama yapılmaz. Önce yüzeyler Permolit Permobio Yüzey temizleme solüsyonu ile temizlenmesi gerekmektedir. Kuruduktan sonra astar ve boya uygulaması yapmak gerekir. Boya seçiminde antibakteriyel özellikli ve küf mantar oluşumunu geciktiren özellikte bir boya tercih edilmelidir. Permomax serisi ürünler, Permosil Antibakteriyel İç Cephe, Permolit Antibakteriyel Süper tavan yüzeylere uygulanabilir.
Astar, bozuk ve eski yüzeylerle, yeni sıva ve alçılı yüzeylere mutlaka uygulanmalıdır. Bu uygulama, yüzeyin sağlamlaşmasını ve üzerine gelecek son kat boya filminin daha iyi yapışmasını sağlar. Ayrıca eski boyalı yüzey rengi koyuysa veya zıt bir renk ise astar uygulandığında son kat boya sarfiyatını azaltır.
Öncelikle boyalı yüzey zımparalanmalıdır. Yüzeyin tozu alındıktan sonra Permoset Dönüşüm Astarı uygulanmalıdır. Permoset Dönüşüm Astarı sonrası tercih edilen su bazlı boyalar uygulanabilir.
Örnek olarak 100 m² oturum alanı olan bir evde; tavan alanı 100×0,85=85 m², duvar alanı 100×2,2=220 m² olarak hesaplanabilir. Bu metrajlar üzerinden seçilecek boya cinsine göre etiket bilgilerindeki m² sarfiyatlarına göre miktar belirlenebilir.
Boya sarfiyatlarında yüzeyin durumu (kirliliği gibi), uygulanacak boya kat sayısı (2 veya 3 kat uygulanması) kullanılacak boya miktarında belirleyici olan konulardandır.
Yaklaşık boya alanı Bina çevresi x kat sayısı x kat yüksekliği x boşluk = m² olarak hesaplanır.
Örnek olarak; 100 m x 8 x 3 m x 0,8 = 1920 m²
Boyanacak alanın ışık durumu göz önünde bulundurulmalı, doğal ışık ve elektrik ışığı altında renklerin farklı algılanabileceği unutulmamalıdır. Seçilen rengin mekandaki eşyalarla uyum sağlamasına dikkat edilmelidir. Mekanın geniş, dar uzun, yüksek tavan, alçak tavan gibi durumlarda rengin seçilmesinde önemlidir.
Boyanın cinsi, uygulanacak yüzeyin durumu, tavanda mı, iç cephede mi ya da dış cephede mi kullanılacak olması rulo tercihimizi belirler. İç cephede su veya solvent bazlı, saten boyalarda kısa tüylü saten rulolar kullanılmalı. Plastik, Mat boyalar uygulanacaksa plastik boya rulosu tercih edilmelidir. Dış cephe uygulamalarında boyanın cinsine göre, dış cephe rulosu, mercan ya da posteki rulolar tercih edilmelidir.
Ambalaj üzerindeki etiket bilgilerinde belirtilen inceltme oranlarına dikkat edilmelidir. Boyalar hacimce inceltilmelidir. Daha az veya çok inceltildiği durumlar boya performansını etkiler (Boyanın kapatıcılık, yüzey koruma vs. gibi özelliklerinde performansını değiştirebilir).
Pütürlü ve lekeli görüntü son katın bir önceki katın pütürlü yüzeyine uygulanmasından, astar katının tam kurumamış olmasından veya yüzeyin temizliğinin yeterince iyi yapılmamış olmasından kaynaklanabilir.
Renk kadar boyanın yüzeyi uzun süre koruyacak özellikte olmasına da dikkat edilmelidir. Boyanın su bazlı, çevre dostu olması, insan ve evcil hayvan sağlığına zararsız olduğunu destekleyen EN71-3 standardına uygun olması, maksimum silinebilir olması, küf ve mantar oluşumlarını önleme ve geciktirme özelliğine sahip olması gibi özelliklere de bakılmalıdır. Sağlık Bakanlığı Onaylı Permomax ürünleri, EN71-3 standardına uygun Permolife, Permosil Antibakteriyel İç Cephe ve Permolit Antibakteriyel Tavan gibi yüksek kaliteli ürünlerimiz tercih edilebilir.
Boyalar mattan parlağa doğru şöyle sıralanır: Mat – İpek Mat- Yarı Mat – Parlak. Yumurta kabuğu ipek mat parlaklığa örnek olarak gösterilebilir. Bir boya alırken parlaklığı yüzeyin yapısına göre seçilmesi daha doğru olmaktadır. Alçı, macun gibi yüzeylerde ipek mat, yarı mat, parlak gibi boyalar tercih edilirken; sıvalı yüzeylerde mat boyaların tercih edilmesi daha doğru olur.
Uygun işçilikle iyi hazırlanmış bir yüzeye uygulanan kaliteli, maksimum silinebilirlikteki bir boya 8-10 yıl gibi yüzeyde canlılığını ve rengini korur. Ancak pandemi ile birlikte evleri boyamak/boyatmak hane halkının derin temizlik ihtiyacını karşıladığı için tüketim alışkanlıkları ve boyama sıklıkları da bu doğrultuda değişmekte, 1-2 yılda bir boyama yapılmaktadır.
Alt yüzeyi gösteren şeffaf (Transparan) kaplamalardır. Yüzeyler, vernikler ile doğal görünümü engellenmeden, güneş, dış ortam koşulları, çizilme, mikrobiyel bozulmalar, su veya yanma gibi yüzeyleri bozacak etkenlere karşı korunabilir.
Boyanın tüm bileşenlerini, düzgün film oluşturmak üzere bir arada tutan ve boyanın yüzeye yapışmasını sağlayan polimer yapıda kimyasal maddelerdir. Bağlayıcının cinsi ve miktarı, boyanın performans özelliklerini belirleyen en önemli bileşendir (Silinebilirlik, esneklik, yapışma, renk dayanımı süresi vb.).
Alkid, akrilik, poliüretan vb. türleri mevcuttur.
Boyalara renklerini veren ve bağlayıcı içinde çözünmeyen organik ve anorganik yapıdaki mikron büyüklüğündeki katı partiküllerdir. Boya içerisinde örtücülük ve beyaz rengi veren en önemli pigment Titanyum dioksit (Titan) dır.
Işık haslığı, alkali direnci, atmosfer koşullarına dayanım gibi özelliklerine bakılarak kullanım yerlerine karar verilir.
Boyama öncesinde uygulama yapılacak yüzey iyi bir şekilde temizlenmelidir. Yüzey tozdan arındırılmalı, lekeler temizlenmeli, boşluklar ve çatlaklar alçı veya macun ile doldurulmalıdır. Bu işlemler tamamlandıktan sonra yüzeye ve boyaya uygun bir astar ile tüm uygulama alanı astarlanmalıdır. Astar kuruduktan sonra seçilen boya; fırça, rulo veya boya tabancası (püskürtme) ile 2 veya 3 kat olarak uygulanmalıdır. Katlar arasındaki kuruma süresine dikkat edilmelidir.
Dış cephe boyanacak ise hava şartlarına dikkat edilmeli, çok sıcak veya yağışlı havalarda uygulama yapılmamalıdır. Hava sıcaklığının +5 ile +30°C olduğu sıcaklıklar en uygun uygulama sıcaklığıdır. Uygulama öncesinde ve sonrasında yüzeyler yağıştan korunmalıdır. Rüzgârlı havalarda uygulama yapılmaması önerilmektedir. Uygulama sonlandırıldıktan sonra son kuruma süresi beklenmelidir.
Rutubet oluşumunun iki nedeni vardır, negatif su basıncı ve pozitif su basıncıdır.
Pozitif su basıncı nedir?
Ortamdan kaynaklanan rutubet sorununun kaynağına pozitif su basıncı denir. Mutfak, banyo, yemekhane gibi su buharının yoğun olduğu ortamlarda bu sorun ortaya çıkar. Yoğunlaşarak tekrar su haline dönen su buharı, duvarları nemli hale getirir ve belli bir zaman sonra yüzeyde küf ve bakteri oluşur, kararmalar, boyada kabarmalar ve dökülmeler görülebilir.
Negatif su basıncı nedir?
Topraktan, çatıdan veya çevreden gelen su girişine karşı yeterli izolasyon yapılmaması durumunda oluşan ters yönde basınçtır. Yüzeylerde sıva –duvar içinde oluşan nem belli bir süre sonra boyada kabarma, dökülme ve küf – bakteri oluşumuna neden olur.